Molla Gürânî'nin Gâyetü'l-Emânî Tefsirinde Temel Kaynaklarına Yönelttiği İtirazlar

Selim Güzel
Additional contact information
Selim Güzel: Fatih Sultan Mehmet Vakıf üniversitesi

Journal of Ibn Haldun Studies [İbn Haldun Çalışmaları Dergisi], 2021, vol. 6, issue 2, 167-184

Abstract: İslâmî ilimlerin hemen hemen her alanında eserler kaleme almış olan Molla Gürânî (ö. 893/1488), Anadolu'ya geldikten sonra Hanefî mezhebine geçmiş ve müderris olarak tayin edilmiştir. Sonrasında şehzade Mehmed'in hocalığı görevine getirilen Gürânî, Fatih döneminde şeyhülislamlık makamında yer almış ve imparatorluğun hukukî anlamda birçok açıdan yeni bir döneme girmesini sağlamıştır. Birçok ilimde öne çıkmış olan Molla Gürânî çeşitli alanda eserler ortaya koymuştur. Tefsir, hadis, usul, fıkıh, kıraat, nahiv ve belâgat gibi ilimlerde temayüz eden Gürânî, bu alanların her birinde özgün eserler telif etmiş ve bu eserlerinin hemen hemen hepsinde tenkitçi kişiliğini konuşturmuştur. Bu eserler arasında öne çıkan eseri ise Gâyetü'l-emânî başlıklı tefsiridir. Bütün klasik tefsirlerde yer alan temel özelliklere haiz olan bu tefsirde Gürâni, âyetleri sarf, nahiv ve belâgat açısından incelemiş; kendisinden önce yazılan tefsir, gramer, hadis, fıkıh, kelam vd. alanlara ait kaynaklardan alıntılar yapmış ve yaptığı alıntıların bir kısmını ciddi tenkite tabi tutmuştur. Tüm bunları göz önüne aldığımızda şunu söylebiliriz ki Gürânî, kendi çağdaşları arasında özgün tefsir ve tenkit anlayışına sahiptir. Makalede, Gürânî'nin tenkit üslûbu, bu çerçevede Gâyetü'l-emânî tefsirinin rivayet ve dirayet özellikleri incelenmiş ve eserin muhtevasına dair detaylara yer verilmiştir.

Keywords: Molla Gürâni; Tefsir; Gâyetü'l-Emânî; Tenkit (search for similar items in EconPapers)
Date: 2021
References: Add references at CitEc
Citations:

Downloads: (external link)
https://journal.ihu.edu.tr/index.php/ihu1/article/view/110/163 (application/pdf)
https://doi.org/10.36657/ihcd.2021.84

Related works:
This item may be available elsewhere in EconPapers: Search for items with the same title.

Export reference: BibTeX RIS (EndNote, ProCite, RefMan) HTML/Text

Persistent link: https://EconPapers.repec.org/RePEc:ihu:ihujur:v:6:y:2021:i:2:p:167-184

DOI: 10.36657/ihcd.2021.84

Access Statistics for this article

Journal of Ibn Haldun Studies [İbn Haldun Çalışmaları Dergisi] is currently edited by Sönmez Çelik

More articles in Journal of Ibn Haldun Studies [İbn Haldun Çalışmaları Dergisi] from Ibn Haldun University Ibn Haldun University, Başak Mahallesi, Ordu Caddesi, F 05 Blok No:3, P.K. 34480, Başakşehir, İstanbul. Contact information at EDIRC.
Bibliographic data for series maintained by Sönmez Çelik ().