Merkez Bankası Bağımsızlığı, Hesa Verebilirliği Ve Saydamlığı: Tcmb Uygulaması Ve Uluslar Arası Bir Karşılaştırma

Caner Bakir
Additional contact information
Caner Bakir: Koç Üniversitesi

Iktisat Isletme ve Finans, 2005, vol. 20, issue 233, 20-36

Abstract: Merkez bankasının artan yasal bağımsızlığı, Banka başkanlarının görev ve yetkilerini kullanırken siyasi otoritenin etkisi altında kalmaksızın fiyat istikrarıyla ilgili kararları alabilmelerini ve bu kararları uygulayabilmelerini kolaylaştırırken, merkez bankasının artan saydamlığı ise hesap verebilirliğini de arttırarak uygulanan para politikasına duyulan güveni pekiştirmekte ve enflasyonun ardındaki önemli faktörlerden birisi olan enflasyonist bekleyişlerin kırılmasında önemli rol oynayabilmektedir. TCMB’nin mevcut bağımsızlığı, saydamlığı ve hesap verebilirliği diğer bazı gelişmiş ülke merkez bankalarıyla karşılaştırıldığında ne durumdadır? Bağımsızlık puanı yüksek olan merkez bankalarının yaratabileceği ‘demokrasi açığı’ sorunu aynı zamanda artan saydamlık ile dengelenmiş midir? Çalışmayı motive eden temel sorular bunlardır. Bu bağlamda, TCMB’nin bağımsızlıktaki mevcut konumu hesap verebilirlik ile ilgili değerlendirmelere de imkan veren bağımsızlık indeksi (Elgie, 1998) yardımıyla hesaplarken, saydamlık puanını ise seffaflık indeksi (Eijffinger ve Geraatz, 2005) yardımıyla hesaplamaktadır. Çalışma aynı zamanda, 14 Nisan 2001’de açıklanan ve 25 Nisan 2001 tarihinde TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilen 4651 Sayılı Kanun ile yapılan merkez bankası reformunun ardından, TCMB’nin Avrupa Merkez Bankası ile Avrupa Merkez Bankaları Sistemi dışındaki sekiz gelişmiş ülke merkez bankaları karşısındaki mevcut durumunu karşılaştırmalı olarak sunmaktadır. Bu çalışma, TCMB’nin yüksek bağımsızlık puanına karşılık düşük bir saydamlık puanına sahip olduğunu göstermektedir. Bu olgu, bağımsızlığına göre saydamlığı göreceli olarak düşük olan merkez bankalarının seçilmişler ve kamuoyu karşısında hesap verebilirliğinin güçlendirilebilmesi için saydamlığının arttırılması gerektiğine işaret etmektedir.

Keywords: merkez bankası bağımsızlığı; saydamlık; hesap verebilirlik (search for similar items in EconPapers)
Date: 2005
References: Add references at CitEc
Citations:

There are no downloads for this item, see the EconPapers FAQ for hints about obtaining it.

Related works:
This item may be available elsewhere in EconPapers: Search for items with the same title.

Export reference: BibTeX RIS (EndNote, ProCite, RefMan) HTML/Text

Persistent link: https://EconPapers.repec.org/RePEc:iif:iifjrn:v:20:y:2005:i:233:p:20-36

Ordering information: This journal article can be ordered from
http://www.iif.com.t ... ew/iif.2005.233.3164

Access Statistics for this article

Iktisat Isletme ve Finans is currently edited by Ali Bilge

More articles in Iktisat Isletme ve Finans from Bilgesel Yayincilik
Bibliographic data for series maintained by Ali Bilge ().