NATO'nun Beyin Ölümü Gerçekleşmedi: AGİT Ve NATO Ukrayna'daki Savaşi Durdurmaya Nasil Yardimci Olabilir?

Teoman Tulun ()

No etsyd, OSF Preprints from Center for Open Science

Abstract: Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron yaklaşık iki buçuk yıl önce verdiği bir mülakatta, küstah bir dille NATO’nun beyin ölümünün gerçekleştiğini ve Avrupa’nın uçurumun kenarında olduğunu iddia etti. Bunun yanı sıra kendinden emin bir şekilde NATO’nun geleceğini sorguladı. Ancak Macron'un öngörüsü yanlış çıktı. NATO, beyin ölümü yaşamadı. Bugün, AB üyesi zengin İskandinav ülkelerinin çoğu bile NATO'ya katılmaya istekli durumda. Örneğin, bir Deutsche Welle (DW) haberine göre, İsveç ve Finlandiya, geçmişte halklarının çoğunluğunun desteklediği askeri bağlantısızlık politikası nedeniyle NATO'dan uzak kaldı. Şimdi ise Ukrayna'daki savaş nedeniyle politikalarını değiştiriyor ve NATO'ya katılma arzusundalar. AB'nin önümüzdeki dönemde güvenlik açısından NATO'nun himayesine çok daha fazla ihtiyaç duyması mümkün görünüyor. Öte yandan, Türkiye'nin hemen yanında ciddi bir savaşın yaşandığı bu günlerde, geçmişe dönüp Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) tarafından geliştirilen "güvenliğin bölünmezliği" ilkesini hatırlamanın ve bu ilkenin özünü genç kuşaklara anlatmanın faydalı olacağı düşünülmektedir. 1975 Helsinki Nihai Senedi çerçevesinde AGİT'e katılımcı Devletler, Avrupa'daki güvenliğin bölünmezliğini kabul ettiler. AGİT’e katılan 54 devletin liderleri, 1999 yılı Kasım ayında gerçekleşen AGİT İstanbul Zirvesi’nde ‘’İstanbul Şartı’’ adı verilen Avrupa Güvenlik Şartı’nı imzaladılar. Avrupa Güvenlik Şartı'nın sekizinci paragrafı, yirmi birinci yüzyılda Avrupa'nın güvenliği ve istikrarı için en önemli ilkelerden birini içermektedir. Avrupa'nın bugün Ukrayna'da karşılaştığı savaş durumunun nedeni, Rusya Federasyonu ve Batı bloğundaki bazı ülkelerin bu paragrafı kendi önceliklerine göre değerlendirmeleridir. Bugün Ukrayna'da karşılaştığımız savaş durumuna çözüm bulabilmek için 1999 İstanbul Şartı'nın hazırlandığı dönemin yapıcı müzakere ruhunun geri dönülmesi gerekmektedir. Bize göre Türkiye, mevcut koşullarda, yeni müzakerelerde bu yapıcı ruhun yeniden canlanması için gereken elverişli zemini en iyi şekilde hazırlayabilecek, en uygun AGİT ülkelerinden biridir.

Date: 2022-03-18
References: Add references at CitEc
Citations:

Downloads: (external link)
https://osf.io/download/6235c2aae6b58b0160d6bf9c/

Related works:
This item may be available elsewhere in EconPapers: Search for items with the same title.

Export reference: BibTeX RIS (EndNote, ProCite, RefMan) HTML/Text

Persistent link: https://EconPapers.repec.org/RePEc:osf:osfxxx:etsyd

DOI: 10.31219/osf.io/etsyd

Access Statistics for this paper

More papers in OSF Preprints from Center for Open Science
Bibliographic data for series maintained by OSF ().